June 12, 2014

Udhëtimi i parë në tokën e lirë




Nga Mero Baze

Një ditar i mbajtur gjatë javës së parë të lirisë së Kosovës. Si gazetar i radios “Evropa e Lirë”, kam qenë javën e parë të çlirimit të Kosovës bashkë me gazetarë të tjerë ndërkombëtarë dhe shqiptarë. Në disa vazhdime do të sjell detaje nga këto udhëtime, 15 vjet më pas.


Një snajperist maroken që kishte qenë bashkë me Dardanin në luftë porositi birra të mëdha dhe ne nisëm të flasim për atë që kishte ndodhur në Kosharë. Marokeni më tregoi sesi ishin vrarë disa kolegë të tij snajperistë prej Francës dhe Anglisë dhe si kishte mundur të shpëtonte ai.

Pastaj, me qetësi tha se ishte duke parë mundësinë të ikte në Kashmir, në zonën mes Indisë dhe Pakistanit, ku një luftë e re sapo kishte filluar. Biseda ime me të dhe përqafimi i Dardanit me babain e tij pas vitesh të tëra ishin dy botë të ndryshme, dy emocione të ndryshme dhe mbi të gjitha dy histori të jetuara ndryshe. Unë e jetoja luftën e Kosovës si gazetar shqiptar, ai si mercenar maroken, kurse Dardani dhe Nehati si pjesë të historisë së tyre që po ndryshonte si një ëndërr.

Të nesërmen u gjendëm në Qafë-Thanë, ku problemet e para na i solli po Dardani. Ai kishte një “Travel Document” të qeverisë kanadeze, i cili e ndalonte të futej në territore të ish-Jugosllavisë. Menduh Thaçi e zgjidhi problemin me telefon nga Tetova dhe një makinë e komunës së Tetovës na shoqëroi deri në Tetovë. Ndenjëm aty atë natë dhe u nisëm për në Kosovë të nesërmen. Hashim Thaçi ishte ndërkohë në Maqedoni bashkë me qeverinë që kishte shpallur gjatë luftës.

Kisha kuriozitet për Bllatën, vendin ku për pak u bë një genocid masiv ndaj mijëra të ikurve. Për katër ditë ata u mbajtën të bllokuar dhe shkuan në kufijtë e ekzistencës fizike. Kolegu im ,Mehmet Kraja, që kish shkuar të priste vajzat e tij të mbetura në Prishtinë, më kishte përshkruar skenat e tmerrit atje. Fati ia kishte shpëtuar vajzat, Garenti- nën, atë kohë gazetare te “Koha Ditore” dhe Arzanën, që sapo kishte mbaruar shkollën e mesme.

Një karvan i gjatë rreth tri kilometra paralajmëronte hyrjen në pikën kufitare të Bllatës. Mbeturinat e kampit ishin ende atje. Grum- buj plastmasesh, disa varre të freskëta dhe rreth 500 metra më tutje, pranë fabrikës së çimentos në tokën e Kosovës, një shesh i madh me autovetura të plaçkitura që udhëtarët i kishin lënë aty, kur kishin lësh- uar Kosovën.

Te sheshi i autoveturave ishte një flamur shqiptar dhe një komando e UÇK patrullonte vendin. Ilir Palloshi, një i ri nga Teto- va, tregonte sesi kishte duruar mbi kurriz shkopinj gome nga policia maqedonase, ndërkohë që përpiqej të nxirrte nga bllokimi refugjatët. Kishte parë me sy skena poshtëruese, kur policët rrëmbenin ndihmat dhe i hanin, apo i shpërdoronin në sytë e njerëzve të uritur.

Dy të parët prisnin të kalonin me nga një dokument blu, një kartë refugjatësh lëshuar nga kampet e Maqedonisë. Ata që po kthe- heshin, ishin kryesisht nga Ferizaj dhe Prishtina.

Në Bllatë nuk kishte më policë me armë, por disa nëpunës që silleshin mirë. “Tani këta kanë një leksion të mirë, – tha shoferi që na shoqëronte prej Tetovës. – Ajo që NATO bëri në Kosovë nuk ka shpëtuar vetëm Kosovën, por dhe këta.” Policia maqedonase kishte mbetur në kujtesën e shqiptarëve “si më e egër se “shkijet”, kur kishte bërë mizorinë e kampit të Bllatës, një kamp shumë herë më i tmerrshëm se kampet naziste të përqendrimit. Njeriu aty ishte një qenie pa identitet dhe pa personalitet. Rreth 32 vetë vdiqën dhe u varrosën te këmbët e refugjatëve, kurse të tjerë vdiqën në spitale. Ishte një barbari që tashmë kishte kaluar.

Refugjatët kishin zënë radhën te trau i fundit i Maqedonisë, ndërsa përballë tyre, për herë të parë valëvitej një flamur shqiptar dhe patrullonin ushtarë amerikanë. Disa prej tyre mbanin në duar buqeta me lule, që iua dhuronin njerëzve që kalonin kufirin.

Si gazetarë e kaluam kufirin fare lehtësisht. Ushtarët amerikanë na përshëndetën dhe na treguan drejtimin e duhur. Më tutje, disa djem të veshur me uniformë të UÇK na përshëndetën dhe na uruan mirëseardhjen. Ndjeheshin më shumë qytetarë krenarë, sesa ushtarë.

Disa prej tyre na treguan se serbët i kishin vjedhur të gjitha makinat e shqiptarëve të mbetur atje dhe kishin lënë vetëm karrocer- itë. “Kanë marrë motorat dhe pjesët që vlejnë”, – tha Afrimi, një djalë që thoshte se i përkiste brigadës “Agim Bajrami” të UÇK.

Flamuri shqiptar i ngritur në një shtizë të lartë hekuri afër fabrikës së çimentos ishte bërë mollë sherri një natë më parë, pasi autoritetet maqedonase kishin pyetur se donin të dinin me kë kufizoheshin “me Jugosllavinë apo Shqipërinë”. Ishte një pyetje që ushtarët e NATO-s i vinte në pozitë të vështirë. Një prej tyre tha se ndjehej keq nga ky lloj konflikti i ftohtë. “Unë iu përgjigja shkurt, – tha ai, – ju keni fqinjë shqiptarët”.

***


Një grup taksistësh nga ana tjetër e kufirit ndërkohë kishte filluar biznesin e tij të ri, transportin e “sigurt” drejt Prishtinës. Për 100 marka ata çonin njerëzit që nuk kishin vetura në Prishtinë. Shumica e ve- turave të Kosovës nuk ekzistonte më dhe kjo ishte një dramë e re për shqiptarët. Ata nuk kishin me se të lëviznin, ndërkohë që edhe linjat urbane nuk ekzistonin më. Kosova ishte në ato kohë vendi me më pak vetura në botë, gati sa Shqipëria në vitin 1990. Taksia kushtonte shtrenjtë, ndërsa makinat e NATO-s dhe organizatave ndërkombëtare ishin i vetmi mjet i sigurt për lëvizje.

Rruga nga Bllata në Prishtinë ishte e qetë dhe as që të krijohej ideja se kish qenë një rrugë, ku për tre muaj ishte mbartur tensioni i depërtimit me dhunë të shqiptarëve.

“Prej kafe “Evropa”, kafja ku serbët pranuan kapitullimin para NATO-s në Bllatë e deri në grykën e Kaçanikut ka qenë kolona e tankeve, kur hynë ditën e parë”, – tha shoferi. Rruga ka qenë shumë e minuar. Ai na tregoi një tunel në fillim të grykës së Kaçanikut, ku kishin ndaluar gjatë xhenierët për të kontrolluar vendin. “Faktikisht, ky tunel ka qenë aq i minum, saqë specialistët kanë depërtuar të parët, por me punë shumë të madhe dhanë lejen për të kaluar. S’guxonte kurrkush të jepte lejen. Prej orës 5 në mëngjes, deri në 18 në mbrëmje kanë rrugëtuar tanket, tuj u ndal, tuj u ndal”.

Vendet e rrezikshme që kishin ende mina, ishin rrethuar me shirita të verdhë. Një ekip tjetër çminues do të vinte pas pararojës për të hequr minat. Në mes të grykës së Kaçanikut, një shtëpi e braktisur, por dukej ende e papërfunduar, kishte një flamur shqiptar sipër saj. Ishte një bazë e re e UÇK ose më mirë të themi një patrullë tashmë e paarmatosur e saj, që kontrollonte hyrjet në Kosovë në vendin më të ngushtë për të kaluar. “Më sipër saj ka qenë një kafe, por dhe ajo është shkatërruar. Këtu kanë qenë plot banda paramilitare”, – më tregonte Nehati, i cili nuk kishte lëvizur asnjë ditë nga shtëpia e tij në Prishtinë, për tre muaj.

- Ku kanë qenë postoblloqet? – e pyeta shoferin.

- S’di ç’të them, – më thotë ai. – Me kerr s’ka guxuar kush të lëvizë. Ka qenë rrugë e keqe, vetëm banda ka pasur në këto rrugë.

Lumi Lepenicë, një përrua i vogël, por i thellë që shkonte për- fund grykës, kishte qenë kufiri i zonës që kishte kontrolluar UÇK, kryesisht majat e maleve përballë. Ndërsa kalonim te vendi i quajtur “Guri i Shpumë”, një gurore nga ku merrte lëndën e parë një punishte gëlqereje në Kaçanik, shoferi na tregoi një vend, ku ishte bërë një betejë e ashpër me serbët, kur më pas ata kishin boshatisur e djegur qytetin e vogël të Kaçanikut.

Kaçaniku ngjante i shkretë dhe pa këmbë njeriu. Përfund periferisë, aty ku qyteti mbaronte, shiheshin tre ushtarë të UÇK që diçka kontrollonin. Dy kuaj pak më tutje shëtisnin të lirë mbi një livadh të pakositur prej kohësh dhe që dukej se askush nuk do ta kosiste atë verë.

Kaçaniku kishte qenë ndër qytetet e para që “patën pastruar” serbët. Në dalje të qytetit, një patrullë e ushtarëve të NATO-s vëzhgonte me rreptësi të gjitha makinat që kalonin. Ishte një pamje që të vriste me boshësinë e saj.

Tutje postobllokut të NATO-s dukeshin gjurmët e një postoblloku të shkatërruar të policisë serbe. Disa dhjetëra thasë me rërë qenë spostuar buzë rrugës, ndërsa një veturë e djegur ishte në anën tjetër të saj.

Pas postobllokut vazhdonte e njëjta pamje. Majtas, përtej lumit, vargmali i Sharrit ishte duke u mbyllur dhe rruga deri në Prishtinë pas kësaj ishte një rrafshinë.

Një kafe e famshme shqiptarësh buzë rrugës, ndërsa i afroheshim komunës së Ferizajt, ishte shkatërruar plotësisht. Dukej se kafja ishte minuar, pasi gjithë rrënojat ishin mbledhur në qendër të saj. Ndërsa bisedonim për shkatërrimet dhe bombardimet, vume re lehtë se shumica e shtëpive i kishin të ruajtura kulmet e tyre dhe konstruktin. Shkatërrimi më i madh ishte te dyert, dritaret dhe plaçkitjet. Dukej se ato ishin megjithatë një bazë e mirë për pritjen e valës së parë të refugjatëve. Shumica e tyre kishin një kulm, ku mund të fusnin kokën. Rreziku qëndronte vetëm te minat surprizë. Taksisti tregoi një rast që kishte ndodhur një javë më parë, kur një i ri i paditur kishte marrë një minë surprizë dhe e kishte çuar vetë në shtëpi, pa e ditur çfarë ishte. Kur e kishte prekur, sipas tij, kishte vrarë veten, babain dhe një mik shtëpie.

***

Fusha e Kërlicës, siç quhej rrafshina, në të cilën po ecnim në rrethinat e Ferizajt, ofronte pamje të tjera të ngjashme me ato që lamë pas. Buzë rrugës zakonisht kishte kafene apo restorante shqiptarësh të shkatërruara, një qen i ngrodhur buzë rrugës, fusha të pambjella dhe bar i pakos- itur.

Disa kilometra para Ferizajt, një postobllok tjetër i fortë i NATO- s. Një vajzë e vogël kishte filluar t`i shpërndante nga një tufë me lule secilit ushtar, të cilët, me gjithë vëmendjen e madhe ndaj makinave që kalonin, i pranonin me gëzim lulet, duke i kushtuar vëmendje dhe vogëlushes.

Përshëndetëm patrullën dhe, pasi i treguam kartat e shtyp- it, ata na bënë shenjë të ecnim. U përpoqëm të fotografonim vajzën që iu jepte lule dhe njëri prej tyre ishte i gatshëm të pozonte.

Për herë të parë pamë një livadh të korrur. Shoferi na tregoi se banorët e një fshati aty afër nuk ishin larguar gjatë bombardimeve, megjithëse NATO e kishte bombarduar atë fshat. Shtëpitë e bombarduara dukeshin qartë nga rruga. Gati të gjitha shtëpitë e asaj lagjeje kishin mbetur pa tjegulla në kulm, nga presioni i ajrit, ndërsa atje ku kishte rënë predha, ishte shkatërruar gjithçka.

Në fillim të një livadhi dukej një baltë e freskët e gërmuar dhe taksisti na tregoi se ishin varre të freskëta të fillimit të qershorit, kryesisht viktima të bombardimeve atje.

Ndërsa ishim duke biseduar për bombardimet e NATO-s, një karvan i gjatë me makina na u shfaq përpara, ecnin me shpejtësi të vogël, për shkak të ngarkesës, por dhe rregullave të kolonës. Fillimin e kolonës nuk ishim në gjendje ta dallonim. Ishin banorët serbë të disa fshatrave serbe, që po largoheshin. Filluam t`i parakalonim dhe u ndeshëm me fytyra gjithë makth e pasiguri. Makinat e tyre, shumica makina të vjedhura nga shqiptarët, ishin të mbushura me batanije, ush- qime dhe sende shtëpiake. Ndërsa ne i parakalonim, ata e kuptuan se ishim shqiptarë dhe egërsuan vështrimet. Kolona zgjaste gati 4 kilo- metra. Në krye të tyre ishin tri makina të forcave greke, që merrnin pjesë në NATO. Ishin të vetmit ushtarë që serbët tashmë iu besonin.

Diku, në një fshat para Lipjanit, një fotoreporter francez na ngriti dorën gjithë panik dhe ne ndaluam veturën. Shumë afër vendit ku ndaluam ishte një fshat serb, Tankosiç. Na u lut ta merrnim deri në Prishtinë, ishte i trembur nga serbët. “Ata janë të dëshpëruar, – tha, – se kanë humbur. Unë iu afrova si mik. Iu thashë se jam francez dhe jemi miq, por ata më fyen”. Fotoreporteri tha se vinte aty nga Kamboxhia, ku kishte parë të njëjtat skena. Vazhdoi sërish temën me serbët e zemëruar dhe nuk e kuptonte, përse kishin refuzuar ndihmën e tij. Ai tha se ishte marrë me invalidët në Kamboxhia dhe kishte shumë pika të krahasueshme. “Ata po iknin, – tha, – se ishin terrorizuar. Unë kam ndenjur dy ditë në një fshat, këtu afër, me disa shqiptarë dhe situata ishte shumë e keqe. Shqiptarët njohin shumë prej këtyre që kanë bërë krime. Nuk di sa do të përmbahen, por di që nuk do t’iua harrojnë. E di se do të ketë një tension të madh.”

Nehati përpiqej t’i mbushte mendjen se, nëse nuk kishin bërë krime, ata nuk kishin pse të iknin. Ai tregoi për një fqinjën e vet në pallat. Ajo për çdo ditë ishte treguar e vëmendshme që të shmangte kontrollin e shtëpisë së saj nga paramili- tarët. “Ishte një serbe e mirë, – tha ai, – por ajo iku. I thashë se unë do t’ia ktheja të mirën, por ajo iku. Ndoshta do të kthehet më vonë, kur të qetësohet situata.”

***

Ndërkohë, fshati Prelez ishte bombarduar nga NATO. Kryesisht ishin bombarduar shtëpitë që kishin mbajtur tanke të fshehura. Fshati ishte i banuar nga serbët. Karvani i serbëve ishte sërish në rrugë. “Thonë se po djegin shtëpitë e veta, – tha Nehati, – për të mos iua lënë shqip- tarëve.”

Një tjetër fshat serb, Babushan, ishte boshatisur dhe njerëzit prisnin te rruga t’i bashkangjiteshin karvanit.

Parakaluam një makinë, e cila kishte mbështjellë plaçkat me një rrobë ushtarake. Dukej se kishte pasur një lidhje të fortë me ushtrinë. Ishte një ikje që nuk vinte nga dhuna, por nga frika e së shkuarës së një populli, nga biografia që ai vetë kishte ndërtuar në raport me një popull tjetër. Ngjante si një reflektim vetëvrasës për atë që kishte ndodhur në këtë vend. Ishin të vetmet karvane që nuk i shoqëronte askush dhe nuk i shtynte askush me bajonetë. Përkundrazi, shoqëroheshin nga NATO dhe mbroheshin prej saj.

Një parullë e madhe “NATO, mirë se vjen në Ferizaj!” ishte shkruar te një urë që kryqëzohej me rrugën.

Ishim te fshati i taksistit, fshati Lukar. Por, ndërsa ia kujtuam këtë, ai na tha se atje banonte edhe një gazetar i RTVSH nga Koso- va, Sherif Konjufca. Na tregoi kafenenë e tij të paprekur dhe më tej shtëpitë e tij. Dy mullinjtë e vetëm të miellit në atë zonë ishin djegur, pasi serbët kishin dashur të mos prodhohej miell jashtë kontrollit të tyre. Më tutje, një fshat ku ishte bërë një masakër, thuhej se pesëdhjetë vetë ishin vrarë pas kodrës në Sllovi, në muajin maj. Vazhdonin sër- ish katunde të serbëve. Dobratini, një prej tyre, ngjante po i zbrazur,

ndërsa disa traktorë ishin grumbulluar në rrugë. Dhe ata po iknin. Para Lipjanit, një nga kafenetë më të mira të udhës ishte shkatër- ruar përsëri. Prej andej dukej aeroporti i Sllatinës dhe vendi ku kishte qenë antena e TV Prishtinës, bombardar nga NATO.

Dy muaj ishte bombarduar Sllatina, por, kur kishte ikur para disa ditësh ushtria serbe, 11 aeroplanë kishin arritur të shpëtonin dhe kishin dalë nga aeroporti. Prishtina ishte pas kodrës, ndërsa u shfaq Hajvalia, periferia e parë e Prishtinës, ku kishin qenë të grumbulluara njësitet speciale të policisë. Ishte bombarduar dhjetëra herë dhe ishte ndoshta një nga periferitë më

të dëmtuara nga NATO.

Ndërkohë, te pompa e fundit e benzinës, ku kthehej rruga për

në Fushë-Kosovë, sërish serbë të grumbulluar. Pompa e benzinës ishte marrë nën kontroll nga UÇK, por kishte pak karburant, sa për makinat që i shërbenin UÇK në Prishtinë. Kriza e karburantit kishte nisur të ndjehej gjithandej, pasi ishte java kur ende nuk ishte filluar të mendo- hej për rrjetin e ri të tregtisë jashtë serbëve dhe Serbisë.

Po kështu dukej se do të ndodhte dhe me ushqimet dhe mjetet e tjera të nevojshme për mbijetesë. Të kthyerit e parë në Prishtinë ishin pak, por ata rriteshin me orë, ndërsa rrjeti tregtar shkatërrohej me minuta. Serbët linin gjithçka dhe ikin, duke mos dashur t’i pengonte askush, po kështu ndodhte dhe kur ndonjë serb kërkonte ndihma hu- manitare. Të gjithë kishin dëshirë të heshtnin para tyre dhe ata ndje- heshin fajtorë për atë që kishin bërë. Dhe ata iknin.

***

Arritëm në Prishtinë. Gjithë rruga më kishte kaluar si në ëndërr dhe isha përpjekur të përpija gjithçka. Ishte hera ime e parë në Kosovë, por dhe më e fortë ishte ideja se po futesha në një vend të sapodalë nga një luftë e fituar. Dardani, “heroi” ynë, ishte shastisur. Ai po kthehej pas 7 vjetësh në shtëpi. Kishte 7 vjet pa parë nënën dhe gjyshen e vet. Në vitin 1992, kur kishte mbushur 18 vjet, ai ishte thirrur për ushtar nga serbët, por nuk kishte pranuar të shkonte. Kishte dalë nga Kosova dhe ishte vendosur në Londër. Më pas, në Kanada. Kur sapo kishin fil- luar bombardimet e NATO-s dhe kur lajmet nga Prishtina po bëheshin përditë e më të zeza, ai e kishte lënë qytetin e qetë të Vankuverit në Kanada dhe kishte ardhur në Shqipëri. Me një furgon kishte udhëtuar nga Durrësi në Kukës dhe pastaj ishte inkuadruar në Brigadën 138 “Agim Ramadani” në Kosharë. Ai po kthehej atë ditë në shtëpinë e tij.

Gjyshja e tij, rreth të 90-ave, ishte dobësia e tij e madhe. Gjatë bombardimeve ajo kishte qenë në rrezik të vdiste, por, siç thoshte e bija e saj, kishte mbajtur shpirtin gjallë “sa të kthehej Dardani”. Ishte një skenë e zakonshme me gaz e lotë në një familje ku rikthehej qetësia e humbur.

Nehat Islami ishte nga të paktët intelektualë dhe gazetarë shqiptarë që nuk kishte lëvizur nga Prishtina gjatë bombardimeve. Së bashku me Zenun Çelën dhe Ibrahim Kadriun ata kishin ndërruar disa herë banesë, por kishin qëndruar në Prishtinë. Ishte një rikthim i plotë i qetësisë. Rikthim i djalit në shtëpi, ikja e serbëve nga Prishtina, gjallërimi i rrugëve, të gjitha këto kishin qenë të papërfytyrueshme dy ditë më parë.

Sapo u çlodh pak, Dardani kishte dëshirë të dilte dhe të shëtiste nëpër Prishtinë. Qyteti ngjante në ringjallje e sipër. Në rrugë kishte njerëz disi më të qetë, ndërsa në sheshin kryesor të qytetit forcat e NATO-s kishin vendosur tanke dhe autoblinda.

Në lagjen Velani, lagj- ja më luksoze e Prishtinës, shtëpia e Ibrahim Kadriut ishte shkatërruar plotësisht nga brenda. Aty kishin qëndruar njësitë policore. Dy thika të tyre ishin harruar në katin e parë, ndërsa biblioteka dhe pikturat e djalit të tij nuk ekzistonin më. Në mure ishte vizatuar shenja e famshme serbe e katër “S”, që përkthehej “Vetëm bashkimi i shpëton serbët”.

Më keq akoma ishte shtëpia e një mjeku fqinj me të. Hymë bren- da në shtëpi përmes derës së shqyer të garazhit, me pak frikë së mos ndonjë minë surprizë mund të shpërthente. Edhe aty ishte shkatërruar gjithçka. Ishte një rrëmujë që të ngjallte trishtim.

Një barbari primitive lexohej në çdo sjellje të çoroditur të paramilitarëve që kishin qëndruar aty. Saksitë e luleve ishin përmbysur të gjitha, me shpresë se aty ishin fshehur pará. Muret ishin zhgaravitur me parulla çetnikësh, ndërsa kolltuqet ishin prerë me thika. Në rrugicën para shtëpisë një fqinjë tregonte se kishte gjetur disa gjymtyrë njeriu dhe një organ seksual mashkulli. Në atë shtëpi dukej se ishin torturuar dhe masakruar njerëz. Në të njëjtën kohë njoftohej se një qendër tjetër torturash ishte zbuluar në një konvikt të shkollës së mesme, në qendër të Prishtinës. Velania ngjante e qetë, por ende e frikësuar.

Ndërsa ne ecnim rrugicave të saj të pjerrëta, shihnim ndonjë grilë dritareje që hapej gjithë ndrojtje.

Shtëpia e Ibrahim Rugovës ishte po aty. Te dera ajo ishte ende e ruajtur dhe dukej se nuk kishte prekur dikush diçka, por rrotull saj kishte shkatërrime. Asnjë fqinj i tij nuk ishte kthyer dhe për të nuk kishe kë të pyesje më në atë lagje. I thashë një shqiptari që kalonte aty, nëse mund të hyja te shtëpia e Ru- govës. Ai më pa paksa i trembur dhe iku pa folur, duke tundur kokën në shenjë habie. Dukej se ishte një dilemë te njerëzit për gjithçka që lidhej me emrin e tij.

UÇK ishte afër, një lagje më lart, në një breg shumë dominues. Flamuri shqiptar i ngritur te ndërtesa dhe disa ka- limtarë të rastit na treguan menjëherë rrugën për atje.

Para ndërtesës së shtabit takuam Lirak Çelën, zëdhënësin e UÇK së zonës së Llapit, një djalë i ri, i qetë dhe i kulturuar. Tregoi se shtabi ishte në një mbledhje dhe se aty dita-ditës po mblidheshin gjithë komandantët e zonave. Ai i tregoi Dardanit se edhe një nga komandantët e tij ishte paraqitur. Liraku dukej se do të vazhdonte angazhimet dhe ca kohë me UÇK. Dardani kishte ndërmend t’i kthehej jetës civile dhe të ndërtonte një radio-show në Prishtinë.

Ndërsa zbrisnim nga shtabi i UÇK, në oborr u duk Idajet Hyseni, i emëruar ministër i Drejtësisë në qeverinë e përkohshme të Kosovës. Na përshëndeti nga larg dhe u kthye. Duke zbritur rrugën për Prishti- në, në rrugë kishte pak kalimtarë. Në lagjen “Dardania” ndërkohë na u desh të ndalonim. Një makinë me targa të Nishit humbi ekuilibrin në rrugë dhe pas xhamit të thyer pamë një shofer që u palos mbi timon.

Dikush tha se dëgjoi një krismë të thatë, por në fakt gjithçka u mor vesh, vetëm pasi njerëzit u afruan te makina e ndaluar. Një shq- iptar kishte rënë përmbys, i përgjakur mbi timon. Askush nuk e njihte. Forcat britanike mbërritën aty për dy minuta, pasi një patrullë e tyre kishte qenë fare afër. Një prej ushtarëve filloi të llogariste këndin e goditjes dhe konstatoi se ishte qëlluar me snajper nga pallati përballë.

Trupi i tij u çua menjëherë në spital. Ishte një ngjarje nga ato që nuk tregonin se lufta nuk kishte mbaruar dhe Prishtina nuk ishte çliruar. Vrasjet tinzare vazhdonin dhe dukej se në shumicën e rasteve nuk ishin qërim hesapesh, por dufe mizorë të serbëve që iknin.



*   *   *