Për të dhjetin vit me radhë familjarët e viktimave
të shpërthimit në Gërdec, u drejtuan tek pllakata e vendosur pranë kraterit të
dikurshëm.
Ajo është shenja e fundit që përkujton atë që ka
ndodhur në këtë fshat në 15 mars të vitit 2008.
Gjithçka tjetër ka ndryshuar, me një kujdes të
jashtëzakonshëm, për të mbuluar, fshehur, e humbur çdo gjurmë të asaj mesdite
të zezë që mori 26 jetë njerëzish të pafajshëm. Gërdeci duket një tjetër fshat,
me trotuarë, më rrugë të shtruara, me shtëpi të reja, e njerëz të shkujdesur…
Në forma e mënyra të ndryshme, politika është
përpjekur të ndajë komunitetin e këtushëm, dikund duke përdorur presionin,
dikund dëmshpërblimet, duke ofruar punësim e investime të ndryshme, duke
shfrytëzuar varfërinë e pamundësinë e tyre, me të vetmin objektiv, imponimin e
heshtjes. E gjithë kjo skemë nuk ka pasur në bazë dhembshurinë, apo ndjenjën e
pergjegjësisë për këtë masakër, por mbylljen sa më të shpejtë të historisë së
Gërdecit.
I mbytur mes interesash të mëdha, përfitimesh
marramendëse, korrupsioni e përfshirje deri në nivelet më të larta, kapitulli i
Gërdecit, jo pa qëllim është bërë gjithmonë e më i errët. 10 vite më pas asnjë
zyrtar nuk është më pas hekurave. Disa me zhurmë, e disa në heshtje u shpallën
të pafajshëm, u larguan apo lanë qelitë.
Asnjë zyrtar vërtetë i lartë nuk u dënua, të gjithë
i shpëtuan në mënyrat e tyre drejtësisë shqiptare. Pa llogaritur që shefat e
vërtetë nuk u hetuan kurrë.
Në përfundim konkluzioni është i njëjtë, 26 njerëz të pafajshëm prehen sot nëndhe, ndërsa
për ta nuk mban më pergjegjësi penale askush. Pra Gërdeci gjithnjë e më shumë
po kthehet në një rrëfim të harruar.
Aq absurde është bërë gjithçka, sa duket sikur
familjarët e viktimave janë ata që kërkojnë diçka të padrejtë. Në fakt edhe mes
tyre janë përpjekur të krijojnë ndasi dhe kjo gjë për shumë arsye ka ndodhur.
Janë rrënqethëse përleshjet në gjykatë të Zamira
Durdës nënës së Erisonit të vogël që vdiq në moshën 7 vjeçare teksa luante në
fshat me biçikletën e tij.
Ajo kërkon drejtësi, vetëm drejtësi për birin e saj
dhe asgjë tjetër. Kjo drejtësi i është mohuar, i është rrëmbyer, përkundrazi
njerëzit që i vranë djalin enden të lirë, krekosen në ekrane e fryhen krenarë.
Nëse flasim për reformën në drejtësi, për pastrim,
për luftë ndaj korrupsionit, për hapje dosjesh, për hetime të reja, për ligj të
barabartë për të gjithë atëherë gjithçka duhet të fillojë nga këtu.
Dosja Gërdeci duhet rihapur, e rigjykuar ashtu siç i
takon, duke vënë para përgjegjësisë këdo që është lyer e përlyer, që ka
fshehur, manipuluar, vrarë, masakruar, korruptuar, ndryshuar e mbyllur këtë
ngjarje të tmerrshme.
Të gjithë përgjegjësit duhet të ulen në bankën e të
akuzuarve, për t’u përgjigjur jo për një aksident teknologjik siç e përcaktuan,
por për vrasje, vrasjen e 26 njerëzve në 15 mars 2008.
Kjo duhet të jetë sfida e parë, sfida e të vërtetës,
për të treguar se kjo reformë nuk është si gjithë të tjerat e nuk druhet ballë
pushtetit të askujt.
Fundja pikërisht këtë presin të gjithë shqiptarët,
që drejtësia më në fund të bëjë drejtësi.
* * *
