Shoku Suslov Kërcënon

Νικόλαος Κοτζιάς

Redaksionale Dita

Të thuash se ishte një deklaratë e llogaritur për konsum të brendshëm, për të qetësuar opinionin pas “rebelimeve” të herëpashershme këtyre kohëve të fundit, të fqinjit të vogël shqiptar, nuk bën vaki. Intervistat dhe pohimet mediatike të një ministri të Jashtëm fluturojnë sa hap e mbyll sytë, nëse ai ka thënë diçka interesante. Ose acaruese. E sidoqoftë, qesharake.

E tillë ishte deklarata e djeshme e ministrit të Jashtëm grek Nikos Kotzias lidhur me marrëdhëniet greko-shqiptare, në kuadrin e një interviste më të gjerë.

Përgjithësisht, është në natyrën dhe llojin e zanatit të një kryediplomati që edhe në momentet më të tensionuara politike, të frenohet në qëndrime, në gjuhë dhe terminologji. Akoma dhe në raste lufte, kryediplomati ja lë kërcënimet me numra trupash, teknologji luftarake e fuqi ekonomike, tregtare etj, si dhe shantazhet direkte ndaj kundërshtarit, të paktën një kolegu të tij më të azhornuar, fjala vjen ministrit të Mbrojtjes. Apo shefit të Shtabit. Padyshim, kryeministrit të parit.

Por zoti Kotzias zgjodhi të deklarohej vetë. Duke qenë mesa duket i ndërgjegjshëm se vërtet ligji i luftës është në fuqi, sado që Athina deri tani ka mëtuar ta zvogëlojë peshën e tij si një relike juridike e kohërave të shkuara.

Çfarë tha ministri Kotzias? Në një intervistë për gazetën “Ethnos”, mes shumë pyetjeve që kishin të bënin edhe me marrëdhëniet me Shqipërinë, ra në sy një frazë:

“Greqia ia kalon (Shqipërisë) në të gjitha fushat, ka 10-fishin e PBB, sisteme të forta të mbrojtjes dhe të sigurisë. Shqipëria ka varësi të fortë ekonomike nga emigrantët, investimet, tregtia. Kemi edhe përfaqësim asimetrik në arenën ndërkombëtare dhe atë rajonale.  Është pra e udhës që disa njerëz të bëhen realistë dhe të kontribuojnë në marrëdhëniet me interes reciprok dhe në zgjidhjen e çështjeve të hapura, përmes të drejtës dhe traditës ndërkombëtare dhe europiane…”.

E kishte këtë mesazh për qeverinë shqiptare që po i mëshon ca si shumë çështjes çame.

Prandaj, shtoi ai, “të zgjidhim problemet me vendet që aspirojnë të hyjnë në Europë, përpara se të fillojnë negociatat me BE-në, kjo është në interes të tyre”. Këtu fillon kontradikta. Sepse nëse për Greqinë çështja çame nuk ekziston, i bie që s’paskemi probleme për të zgjidhur?! E në të kundërt, do vënë veton ndaj integrimit tonë në BE?

Por kontradiktat lidhur me personin e ministrit të Jashtëm, ashtu si dhe me qëndrimin grek për disa çështje lidhur me Shqipërinë, nuk mbarojnë këtu. Është e tepërt të kujtojmë se si janë dëbuar si bashkëpunëtorë të thekur të gjermanëve, mijra të moshuar e fëmijë, gra e burra shqiptarë çamë në vitin 1945. Fotot dhe disa pamje filmike të kohës e dëshmojnë qartë “pronazizmin” e tyre. Ndërsa që dëbimi është organizuar nga forcat e Zervës, aleate të nazistëve, dhe “batalionet e sigurisë” gjithashtu pronaziste, është harruar si fakt.

Ndoshta pro-nazistë do kenë qenë dhe shqiptarët e dëbuar që në 1913, pastaj me radhë çdo pak vite, deri në paktin e Lozanës kur grekët i paketuan si “turq” dhe i nisën drejt Turqisë pas marrëveshjes së këmbimit të popullsisë më 1923.

Është e qartë se e mësuar me një vend që e kanë bërë çorap këto 20 e kusur vite, Athina zyrtare është kapur ‘pa mendje’ nga disa qëndrime të qeverisë shqiptare këto 3 vitet e fundit. Që ka kërkuar qartë dhe ftohtë, pa emocione, heqjen e ligjit qesharak të luftës dhe detyrimin grek për të njohur dhe dhënë një zgjidhje dramës së çamëve.  “Epo kur u bënë dhe këta!”, do kenë thënë me vete një apo disa koka të shqetësuara, “po përfitojnë nga kriza jonë dhe po hedhin vickla”.

Dhe duket se mesazhin e parë paralajmërues vendosi ta japë Kotzias. Sjellje e padenjë, nga i njëjti vend që deri tani ka reaguar si një i vogël i nëpërkëmbur padrejtësisht prej fuqive të mëdha, kryesisht prej Gjermanisë, kur vjen puna tek kriza e rëndë financiare dhe ekonomike e Greqisë.

E pra, Nikos Kotzias mund të thuhet se ka një formim kulturor e arsimor gjerman. Ka studiuar aty, i arratisur pasi ishte në kërkim nga junta greke si veprimtar i Partisë Komuniste greke. Madje dha kontribut në formësimin e bazës teorike të partisë, duke marrë nofkën “Susllov”, sipas kryeteoricienit sovjetik të kohës së Hrushovit.

Por nuk është pro-gjerman, përkundrazi, e sheh këtë vend si fuqinë e re imperialiste të Europës. Nga komunistët u nda në vitin 1989, pasi nuk ishte dakord që PK të jepte votat për rrëzimin e qeverisë socialiste Papandreu, të mbërthyer nga disa skandale korrupsioni.

Themeloi një grup tjetër të majtë, dhe nga nofka “Susllov” i mbeti dashuria për Rusinë, që e sot e maskon me tezën se Greqia duhet të forcojë marrëdhëniet me vendet e BRIK-ut (Brazil, Rusi, Indi, Kinë). Deri aty sa ditën e marrjes së detyrës aktuale për herë të parë, kundërshtoi sanksionet e BE-së ndaj Rusisë për krizën e Ukrainës.

Në këtë mini-biografi të Nikos Kotzias duhet shtuar se ka dhënë kontribut në shkrirjen e akujve dhe ngritjen e urave të bashkëpunimit me Turqinë, madje ishte anëtar i komisionit të BE-së që rregulloi marrëveshjen për statusin kandidat të Turqisë. Nuk është regjistruar ndonjë “kërcënim” i tij ndaj këtij vendi me këtë rast, si kusht për të ndihmuar Ankaranë të marrë statusin.

Mesa duket, Ankaraja, e as ndonjë kryeqytet tjetër i madh, nuk janë adresa e duhur për të përmendur “sistemet e forta të sigurisë dhe mbrojtjes”. Tirana po. Duke zgjedhur edhe të harrojë faktin që të dyja vendet tona janë anëtare të NATO-s. Ashtu siç harron se shqiptarët në Ballkan nuk kanë vetëm Tiranën për kryeqytet.

Në fund, duhet pranuar se ministri “Susllov” për hir të së vërtetës, akuzohet nga opozita greke se ka bërë disa lëshime të fshehta kundruall shqiptarëve. Nuk thuhet se cilat janë këto, por nga ana tjetër të djathtëve grekë mund t’u duket lëshim edhe vetëm fakti i përmendjes së termit “çështje çame” në një tryezë zyrtare.

Nëse tregimi disarreshtash i muskujve kundrejt Tiranës nga ana e ministrit të gabuar, ishte thjesht një adresim gjithashtu i gabuar për shkak të nervozizmit ndaj akuzave, kjo mbetet për t’u parë. Por ajo që kuptuan shqiptarët dhe Ballkani nga kjo deklaratë, ishte e kundërta që asaj që një goxha ministër si Kotzias (theksi te A-ja) deshi të përçonte.

Po. Për fat të mirë, askush nuk u tremb…

*   *   *